ตุ๊กตาไขนาม เป็นสุดยอดโหราศาสตร์ของชนชาติมอญ แขนงหนึ่งที่เรียกว่า "มหาภูตะชาตา" โดยนำเอาอักษรตัวแทนดวงดาว มาวางบนตำแหน่งต่างๆ ของตัวตุ๊กตาเพื่อ ทำนายเกณฑ์ชะตา และลักษณะนิสัยของคนผู้นั้น โดยคำนวนจากปีเกิด เป็นสำคัญ โดยดูว่าท่านเกิดปีจุลศักราช(จ.ศ.) ที่เท่าใดแล้วนำมาหารด้วย(๗) ได้เศษเท่าใดนำมาวางไว้ที่ขาขวาเป็นจุดเริ่มต้นเสมอ
ตั้งแต่ ๑ มกราคม - ๑๕ เมษายน ให้นำ ปีพ.ศ.เกิดมาลบด้วย ๑๑๘๒
ตั้งแต่ ๑๖ เมษายน - ๓๑ ธันวาคม ให้นำ ปีพ.ศ.เกิดมาลบด้วย ๑๑๘๑
ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๔๘๓ ย้อนหลังลงไปให้นำปี พ.ศ. เกิดลบด้วย ๑๑๘๑ ได้เลย
เช่น
- ๑๐ เมษายน พ.ศ.๒๕๐๐ ปีจุลศักราช ๒๕๐๐ - ๑๑๘๒ =๑๓๑๘
- ๒๐ เมษายน พ.ศ.๒๕๐๐ ปีจุลศักราช ๒๕๐๐ - ๑๑๘๑ =๑๓๑๙
ตำแหน่งที่ ๑ ภังคะ หมายถึง ความสูญเสีย การหย่าร้าง การจาก การผิดหวัง การสูญเสีย ทะเลาะวิวาท หงุดหงิด โมโหง่าย อารมณ์เสีย จิตใจว้าวุ่น เหนื่อยหน่าย การเดินทาง
ตำแหน่งที่ ๒ ปุติ หมายถึง การเดินทาง โยกย้าย ท่องเที่ยว การต่างประเทศจิตใจร้อนรุ่ม ขาดสมาธิ
ตำแหน่งที่ ๓ นิธิ หมายถึง หลักทรัพย์ จิตใจไม่สงบ คิดมาก มีกังวล ภาระที่ต้องแบกห่าม อยู่ไม่นิ่งไม่เฉย ขยันขันแข็ง
ตำแหน่งที่ ๔ มรณะ หมายถึง ความยากลำบากต้องต่อสู้ ตกต่ำ โดดเด่นสุด อุบัติเหตุความเจ็บไข้ได้ป่วย การขึ้นโรงขึ้นศาล คดีความมีปากเสียง ทุกข์ร้อน ลำเค็ญ
ตำแหน่งที่ ๕ อธิปติ หมายถึง ครูบาอาจารย์ การประสบความสำเร็จ ชื่อเสียง เกียรติยศ มีคนเคารพนับหน้าถือตา ความสุขสบาย
ตำแหน่งที่ ๖ ราชะ หมายถึง อำนาจ บารมี การเคลื่อนย้าย การเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดี ความสมหวัง คู่ครอง ประสบความสำเร็จ เลื่อนชั้น เลื่อนตำแหน่ง ความสุขสบาย
ตำแหน่งที่ ๗ ลาภะ หมายถึง โชคลาภ สิ่งที่เกิดขึ้นใหม่ ของมีค่า ได้เงินทองแบบฟลุคๆ มีเสน่ห์ มีคนรักใคร่ เมตตา ความเฉลียวฉลาด การประสบความสำเร็จ
ดังนั้น
ตำแหน่งที่ดีจะอยู่บริเวณแขนและไปยังหัวตุ๊กตาซึ่งถือว่าเป็นตำแหน่งที่ดีที่สุด แต่ถ้าอักษรในชื่อเน้นแต่หัวมากเกินไปอาจทำให้เป็นคนคิดมาก หมกมุ่น อาจทำให้เป็นโรคปวดหัว เครียดวิตกกังวลง่าย ถ้านำอักษรในกลุ่มหัวตุ๊กตามาใช้ตั้งชื่อเล่นจะส่งผลให้ประโยชน์ดีมาก และหากตำแหน่งหัวตุ๊กตาตัวอักษรให้กลุ่มกาลกิณี ก็ไม่สามารถตั้งชื่อให้ขึ้นถึงหัวตุ๊กตาได้ ตำแหน่งที่ดีที่สุดของผู้นั้นก็จะเป็นตำแหน่งแขนตุ๊กตาแทน
การอ่านความหมายของ ตุ๊กตาไขนาม ให้ใช้เฉพาะตัวอักษรที่อ่านออกเสียงเท่านั้น
หลักสำคัญ ดาวตั้งชื่อต้องเดินในลักษณะที่ให้คุณคือดวงดาวเดินขึ้นจากฐานเสมอ กรณีเดินจากหัวไปแขนถือว่ายังใช้ได้อยู่
เช่น
นิลวรรณ ให้อ่านที่ น-ล-ว
เฉลิมเกียรติ ให้อ่านที่ ฉ-ล-ก
ปรียาพร ให้อ่านที่ ป-ย-พ
ดาวพระเคราะห์ทั้ง ๘ ถอดเป็นตัวอักษร
ได้ดังนี้
เลข ๑ ดาวอาทิตย์ ได้แก่ อ และ สระทั้งหมด
เลข ๒ ดาวจันทร์ ได้แก่ ก ข ค ฆ ง
เลข ๓ ดาวอังคาร ได้แก่ จ ฉ ช ซ ฌ ญ
เลข ๔ ดาวพุธ ได้แก่ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ
เลข ๕ ดาวพฤหัส ได้แก่ บ ป ผ ฝ พ ฟ ถ ม
เลข ๖ ดาวศุกร์ ได้แก่ ศ ษ ส ห ฬ ฮ
เลข ๗ ดาวเสาร์ ได้แก่ ด ต ถ ท ธ น
เลข ๘ ดาวราหู ได้แก่ ย ร ล ว
หมายเหตุ หลักตุ๊กตาไขนาม จัดให้ ดาวราหู (๘)พุธกลางคืนอยู่ตำแหน่งเดียวกันดาวพุธ(๔) พุธกลางวัน
ตัวอย่าง
เจ้าชะตาเกิด อาทิตย์ ๑ เมษายน ๒๕๒๒ (จศ=๒๕๒๒-๑๑๘๒=๑๓๔๐) นำ ๑๓๔๐ ตั้งหาร ๗ เหลือเศษ ๓ มาไว้ตำแหน่งที่ ๑ ภังคะ